Kan alcohol in ontsmettingsmiddelen binnenkort verboden worden?
Foto’s: AI gegenereerd
Sinds de Covid-pandemie behoren ze tot de standaarduitrusting in openbare toiletten: dispensers met desinfectiemiddel. Ze bevatten meestal ethanol. Maar dit zou binnenkort voorbij kunnen zijn: momenteel loopt er op EU-niveau een beoordelingsprocedure door het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA). Een panel van deskundigen moet beoordelen of ethanol in het algemeen als kankerverwekkend moet worden geclassificeerd. Dan zou de stof verboden kunnen worden in ontsmettingsmiddelen.
In opstand!
Artsen en farmaceutische verenigingen komen in opstand. De Duitse Vereniging voor Algemene en Ziekenhuishygiëne waarschuwt voor de gevolgen voor de gezondheid: ethanol is nauwelijks te vervangen door andere producten. Ziekenhuispersoneel ontsmet hun handen met ethanol, bijvoorbeeld vóór een operatie. ‘Als ethanol verboden zou worden, zou dat een gevaar vormen voor werknemers en patiënten’, zegt vicepresident Walter Popp, een arts gespecialiseerd in interne geneeskunde, arbeidsgeneeskunde en hygiëne.
Effectief, veilig en onmisbaar
Ook bij medisch specialisten bestaat er onbegrip voor de procedure. ‘Ethanol is effectief, veilig en onmisbaar als ontsmettingsmiddel, geneesmiddel en medisch hulpmiddel’, benadrukte Konstantin von Laffert, vicevoorzitter van de Duitse Tandartsenvereniging in een verklaring. Tegenwoordig zijn er zelfs bij drogisterijen flessen met een ethanolmengsel verkrijgbaar.
Risico op kanker
Alcoholgebruik verhoogt het risico op kanker. Dat blijkt uit talrijke onderzoeken. De exacte grens is moeilijk vast te stellen. Alcohol is in kleine concentraties aanwezig, zelfs in alledaagse voedingsmiddelen zoals fruit en sappen. Tijdens het spijsverteringsproces worden, zelfs bij gezonde mensen, kleine hoeveelheden alcohol geproduceerd door fermentatie in de darmen.
Groter effect dan vervangers
Volgens huidig onderzoek is er tot op heden weinig bewijs dat het aantal gevallen van kanker toeneemt door het aanraken of inhaleren van ethanol. Volgens het Bundesanstalt für Risikobewertung (BfR) bedraagt de opname via de huid maximaal twee procent en is daarmee vergeleken met het drinken van alcohol ‘verwaarloosbaar’.
Irritatieklachten
Tijdens het gebruik kunnen klachten als geïrriteerde ogen of hoesten optreden. Maar: ‘Deze zijn van tijdelijke aard en eindigen wanneer opname via de ademlucht niet meer mogelijk is’, aldus een woordvoerder van het Bundesanstalt. ‘Bij een goede desinfectie, waaronder goede ventilatie van de ruimte, zijn concentraties in de lucht die we inademen zo hoog dat de bekende – en “gewenste” – effecten van ethanol op het zenuwstelsel optreden, niet te verwachten.’
Alternatieve middelen
Naast ethanol worden in ziekenhuizen soms ook propanol en chloorhexidine als desinfectiemiddel gebruikt. Sommige ziekteverwekkers, zoals het coronavirus, kunnen met alternatieve middelen worden bestreden. Volgens de Yellow List Pharma Index is ethanol bijvoorbeeld het enige actieve ingrediënt met een ‘omvattende werking’ tegen ziekteverwekkers zoals poliovirussen of norovirussen. Hygiëne-expert Popp bevestigt: ‘Ethanol bestrijdt bepaalde virussen effectiever dan propanol.’
Gevolgen voor arbeidsrecht?
Op EU-niveau bestaat momenteel een aanbeveling om ethanol te classificeren als ‘reproductietoxisch’ en daarmee als schadelijk voor de voortplanting en de ontwikkeling van embryo’s. Artsenverenigingen waarschuwen dat vrouwelijk medisch personeel dan om wettelijke redenen niet meer mag werken tijdens de zwangerschap. Er bestaat angst dat een dergelijke classificatie zelfs kan leiden tot een arbeidsverbod voor alle vrouwen in de vruchtbare leeftijd.
Sommige ziekenhuizen sluiten zwangere vrouwen al uit van chirurgische ingrepen. Het gevolg: het personeelstekort in ziekenhuizen wordt soms steeds nijpender.
Consultatie ECHA tot28 april
De consultatie van ECHA loopt tot 28 april. Tot die tijd moeten de betrokkenen mogelijke alternatieven voor ethanol identificeren. Volgens artsen ontbreken echter de nodige onderzoeken om ethanol als ‘reproductietoxisch’ te classificeren.
Hoop op uitzonderingen
Ook de Gele Lijst vreest voor leveringsproblemen: binnen de EU zijn er bijvoorbeeld slechts vijf fabrikanten die propanol produceren, aanzienlijk minder dan ethanol. Het Bundesanstalt für Risikobewertung (Bundesanstalt für Risikobewertung) introduceert verschillende uitzonderingen: dit zou mogelijk zijn als het actieve ingrediënt – zoals bij medisch gebruik – dient om ‘gevaar te voorkomen’. Of: als ‘menselijk contact met het werkzame bestanddeel verwaarloosbaar is.’
Het politieke besluit van de EU is nog steeds niet genomen, ook na een ECHA-beoordeling eind april. Volgens artsen is het moeilijk te voorspellen hoe het zal aflopen. ‘Tot die tijd kun je niets anders doen dan lobbyen’, zegt Walter Popp.
Bron: REINISCHE POST
Lees ook: Nieuwe nanocoating beschermt implantaten tegen infecties
Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!