Is titaandioxide kankerverwekkend of niet?

Achtergrond

Titaandioxide wordt gebruikt als wit pigment in verschillende producten, van verf tot farmaceutische producten en van cosmetica tot speelgoed. In 2016 heeft de Franse bevoegde autoriteit aan het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) voorgesteld om titaandioxide als kankerverwekkend te classificeren. In 2017 kondigde het Comité voor risicobeoordeling (RAC) van ECHA aan dat titaandioxide moet worden geclassificeerd als een potentieel kankerverwekkende stof van categorie 2 met de gevarenaanduiding ‘H351 (inademing)’.

Waarschuwing ‘kankerverwekkend bij inademing’

De geharmoniseerde classificatie en etikettering van titaandioxide is geregeld in Verordening 2020/217. Daarin staat dat titaandioxide vermoedelijk kankerverwekkend is als mensen het in poedervorm inademen. Het gaat om titaandioxidehoudende poedermengsels die minimaal 1% titaandioxide in deeltjesvorm bevatten met een diameter van ≤10 μm. Deze stoffen werden niet verboden, maar moesten nu worden voorzien van de waarschuwing ‘kankerverwekkend bij inademing’. Diverse fabrikanten, importeurs, downstream gebruikers en leveranciers hebben destijds bezwaar gemaakt tegen dit besluit.

Correctie op ​​besluit

Op 23 november 2022 oordeelde het HvJ in het voordeel van de eisers. Met het vonnis heeft de rechtbank de bestreden Verordening 2020/217 nietig verklaard voor zover deze betrekking heeft op de geharmoniseerde indeling en etikettering van titaandioxide. De rechters uit Luxemburg wezen erop dat de RCA fouten maakte in haar beoordeling en de Europese Commissie stemde hiermee in.

Twee bezwaren

Ten eerste baseerde het Hof zijn oordeel op het feit dat de wetenschappelijke studie waarop de beoordeling van de RCA was gebaseerd onvoldoende betrouwbaar, relevant en adequaat was. Er waren met name fouten opgetreden bij de berekening van de dichtheid van de betreffende deeltjes. Verder wezen de rechters erop dat een stof als kankerverwekkend moet worden geclassificeerd als deze de intrinsieke eigenschap heeft om kanker te veroorzaken. Dat was niet het geval.

Niet intrinsiek kankerverwekkend

De term ‘intrinsieke eigenschappen’ betekent dat een stof op zichzelf kanker kan veroorzaken. Volgens de huidige kennis is titaandioxide zelf niet kankerverwekkend, maar alleen in een bepaalde poedervorm bij inademing. Het gevaar van kankerverwekkendheid wordt pas duidelijk bij longoverbelasting en komt overeen met deeltjestoxiciteit.

Voedsel en medicijnen

Het feit dat titaandioxide niet langer is goedgekeurd als voedseladditief, wordt niet beïnvloed door de huidige beslissing van het HvJ. Fabrikanten gebruikten het witte pigment als E171 om producten als snoep, gebak, soepen, sauzen en voedingssupplementen een fris wit uiterlijk te geven. Dat is sinds 14 januari 2022 – effectief op 7 augustsus 2022 – verboden. Titaanoxide mag niet meer aan voeding worden toegevoegd en dat verbod blijft dus geldig. Titaandioxide is nog toegestaan ​​als hulpstof in geneesmiddelen. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) riep fabrikanten echter op om op zoek te gaan naar alternatieven. In april 2024 wordt de situatie opnieuw geëvalueerd.

Bron: Gelbe Liste
Lees ook: ECHA opent raadpleging over gevaren en toxiciteit van theeboomolie

Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!