Komt er een wettelijk verbod op gebruik microkorrels in Europa?

 
Microkorrels zijn massieve plastic deeltjes met een diameter kleiner dan een millimeter. Patenten voor microkorrels in producten voor persoonlijke verzorging begonnen rond de jaren zestig. Ze werden pas in de jaren negentig regelmatig toegevoegd aan honderden producten voor persoonlijke verzorging. Denk aan cosmetica, lotions, gezichtsreinigers, tandpasta’s, shampoos, zonnecrèmes, scheerschuim en peelables. De reden ervoor is de zijdezachte textuur die ze creëren. Microkorrels kunnen ook functioneren als vulstoffen exfolianten en tandpolijsters. Om de houdbaarheid te verlengen door afbreekbare ingrediënten op te vangen en te adsorberen en als filmvormende middelen in leave-on-producten zoals zonnecrèmes en make-up (foundations, lippenstiften, enz.). Om de huidtextuur te verbeteren, de kleurkracht van pigmenten te verbeteren of de hechting van poeder te vergroten. De farmaceutische industrie heeft microkorrels gebruikt als een gecontroleerd afgiftesysteem voor geneesmiddelen. Microkorrels worden ook gebruikt als infill in kunstmatig aangelegde speelvelden.

Oorspronkelijk waren microkorrels niet schadelijk

Voorafgaand aan het wijdverbreide gebruik van synthetische microkorrels gebruikten cosmeticafabrikanten natuurlijk schurende materialen zoals cacaobonen, gemalen amandelen, gemalen abrikozenpitten, zeezout, gemalen puimsteen en havermout, die biologisch afbreekbaar zijn wanneer ze vrijkomen in het milieu.

 

Tegenwoordig wel

Microkorrels zijn vrijwel onmogelijk te verwijderen uit het milieu. Ze zijn niet biologisch afbreekbaar, kunnen schadelijk zijn voor het zeeleven en zijn gevonden in de menselijke voedselketen. Microkorrels die in de cosmetica-industrie worden gebruikt, zijn vaak gemaakt van polyethyleen of polypropyleen, die goedkoop en gemakkelijk te maken zijn. Deze polymeren zijn echter afgeleid van olie en het duurt honderden jaren om ze in het milieu af te breken.

 

Ontwikkelingen vanaf 2013

In 2013 zijn enkele grote cosmetica- en farmaceutische bedrijven zich vrijwillig gaan verplichten om wereldwijd microbolletjes uit hun cosmetische en persoonlijke verzorgingsproducten te verwijderen. Preventie door middel van wetgeving door het verbieden van de productie en verkoop van producten die microbolletjes bevatten, is echter de belangrijkste stap voorwaarts geweest.

 

Nederland voorloper

Nederland was het eerste land dat de intentie had om tegen het einde van 2016 vrij te zijn van microkorrels in cosmetica en heeft een verbod op de invoer, productie en verkoop van microkorrels in af te spoelen cosmetica in wetgeving vastgelegd.

 

Verenigd Koninkrijk en VS

In januari 2018 werd in het Verenigd Koninkrijk een verbod op het gebruik van microkorrels in afspoelbare cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten van kracht: de Environmental Protection (Microbeads) (England) Regulations 2017. De reikwijdte van deze Britse wetgeving is veel groter dan die van de Microbead-Free Waters Act, die in 2015 door de Amerikaanse overheid werd goedgekeurd. In tegenstelling tot landen als de VS, die mazen in de wetgeving hebben om het gebruik van biologisch afbreekbare kunststoffen toe te staan, heeft het Britse Ministerie van Milieu, Voedsel en Plattelandszaken duidelijk gemaakt dat het verbod betrekking heeft op biologisch afbreekbare microbolletjes. Hoewel materialen kunnen worden geëtiketteerd als composteerbaar of biologisch afbreekbaar, vereisen ze vaak specifieke omstandigheden om af te breken die niet vaak diep in het mariene milieu te vinden zijn. Zo vallen veel plastic voorwerpen in kleinere stukken uiteen, maar worden ze niet volledig afgebroken.

 

Chinese Nationale Commissie voor Ontwikkeling en Hervorming

Op 10 april 2020 publiceerde de Chinese Nationale Commissie voor Ontwikkeling en Hervorming een ontwerp voor openbare raadpleging waarin de details van het hangende verbod op microbeads in China werden gespecificeerd. De voorgestelde wetgeving van China is bedoeld om de productie van nieuwe cosmetische producten die microkorrels bevatten tegen 31 december 2020 te verbieden. De verkoop van bestaande cosmetische producten die microkorrels bevatten, wordt verboden tegen 31 december 2022. De meeste grote formuleerders en leveranciers zien dit verbod misschien niet zo vaak een uitdaging aangezien andere landen microbeads al hebben verboden en zich aanpassen door microkorrels af te schaffen of alternatieven te gebruiken. Kleine bedrijven hebben nu echter een uitdaging tegen de tijd om microbeads uit hun cosmetische producten te verwijderen.

 

ECHA

In januari 2019 stelde het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) een brede beperking voor op het opzettelijk gebruik van microplastics in producten die op de EU/EER-markt worden gebracht. Het Comité risicobeoordeling (RAC) van ECHA ondersteunt het beperken van het gebruik van opzettelijk toegevoegde microplastics en beveelt strengere criteria aan voor biologisch afbreekbare polymeren. Het Comité sociaaleconomische analyse (SEAC) heeft overeenstemming bereikt over zijn ontwerpadvies, dat binnenkort beschikbaar zal zijn voor raadpleging.

 

Advies RAC

Op 10 juni 2020 heeft de RAC zijn advies uitgebracht over het voorstel van het ECHA om het gebruik van microplastics die opzettelijk in concentraties van meer dan 0,01 gewichtsprocent aan producten op de EU/EER-markt worden toegevoegd, te beperken. Het beperkingsvoorstel is ontwikkeld in het kader van de EU-strategie voor kunststoffen, die gericht is op een circulaire kunststoffeneconomie en bijdraagt tot de verwezenlijking van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling in 2030, de wereldwijde klimaatverbintenissen en de doelstellingen van het industriebeleid van de EU. Het voorstel van ECHA bevat specifieke testmethoden en criteria voor de identificatie van biologisch afbreekbare polymeren, die van de beperking zijn uitgesloten.

 

Reactie Cosmetics Europe

Cosmetics Europe en de bij haar aangesloten verenigingen zullen hun argument voortzetten dat het voorstel van ECHA om microplastics op de EU-markt te beperken, onevenredig zwaar blijft wegen ten opzichte van de gevolgen voor de bedrijven die actief zijn op het gebied ‘schoonheid en persoonlijke verzorging en hun cliëntèle’. De branchevereniging zal haar argumenten, samen met aanvullende gegevens en informatie, in een komende raadplegingsperiode van 60 dagen naar voren brengen.

 

Verwachtingen

Het geconsolideerde advies van zowel de RAC als de SEAC is naar verwachting eind 2020 klaar. De beslissingen over Registratie, Evaluatie, Autorisatie en Beperking van Chemicaliën (REACH) restricties worden genomen door de Europese Commissie. De Europese Commissie stelt binnen drie maanden na ontvangst van de adviezen van ECHA een ontwerpversie van het autorisatiebesluit op. Na het ontwerpbesluit is minimaal drie maanden nodig voor de stemming in het REACH-comité en de daaropvolgende goedkeuringsprocedure – inclusief vertalingen – in de Commissie. Het hele besluitvormingsproces neemt daarom normaal gesproken meer dan zes maanden in beslag.

 

Ontwikkelingen wereldwijd

Verschillende andere landen hebben het gebruik van microkorrels verboden. Mert name de wetgeving die betrekking heeft op het afspoelen van cosmetica. Canada, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, Zweden en Taiwan deden dit al. Dit jaar volgden Ierland, Italië, India en Thailand met een verbod.

 

Is het genoeg?

Zelfs met deze verboden kan een grote verscheidenheid aan producten gebruik blijven maken van microplastics, waaronder lippenstiften en zonnecrèmes. Hoewel de regels het aantal microkorrels dat in het mariene milieu terechtkomt kunnen verminderen, is er grote bezorgdheid geuit over de algemene doeltreffendheid van de verboden en over de vraag of het aanpakken van individuele kwesties zoals microkorrels een aanzienlijke invloed zal hebben op de omvang van het plasticprobleem. Bedrijven in alle sectoren die gebruik maken van microplastics wordt geadviseerd om de ontwikkeling van wetgeving op dit gebied in de gaten te houden.

Bron: LEXOLOGY
Lees ook: PFAS-gemak dient de mens, maar tegen welke prijs?

Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!