Ondersteuning ECHA aan EU-kankerbestrijdingsplan

Ondersteuning ECHA aan EU-kankerbestrijdingsplan– Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie worden jaarlijks 3,7 miljoen Europeanen gediagnosticeerd met kanker en sterven 1,9 miljoen mensen eraan. Op basis van de ramingen in de routekaart voor kankerverwekkende stoffen is blootstelling aan kankerverwekkende chemische stoffen op de werkplek verantwoordelijk voor 120 000 van de kankerdiagnoses en 80 000 van de sterfgevallen.

Met preventieve maatregelen kan meer dan 40 % van alle kankergevallen worden voorkomen. In februari 2020 lanceerde de Europese Commissie de routekaart voor het EU-kankerbestrijdingsplan, waarin maatregelen zijn opgenomen om kanker in de EU te voorkomen, op te sporen en te behandelen en tegelijkertijd de ongelijkheden op gezondheidsgebied tussen en binnen de lidstaten te verminderen.

Preventie

Preventie vormt de hoeksteen van het plan. ECHA ondersteunt het initiatief dan ook en zal bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen ervan door burgers en werknemers te beschermen door het risicobeheer van chemische stoffen die kanker kunnen veroorzaken, te versnellen.

Welke stoffen kunnen kanker veroorzaken?

Kankerverwekkende stoffen zijn chemicaliën die kanker kunnen veroorzaken. Dit gebeurt omdat de chemische stof de normale werking van de cel waarmee het in wisselwerking staat, verstoort. Blootstelling aan kankerverwekkende stoffen kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer ze worden ingeademd of in contact komen met de huid.
Sommige kankerverwekkende stoffen zijn schadelijker dan andere. De CLP-verordening (classificatie, etikettering en verpakking) verdeelt ze in drie categorieën:

1A – chemicaliën waarvan bekend is dat ze kanker veroorzaken bij mensen;
1B – chemicaliën waarvan wordt aangenomen dat ze kanker bij mensen veroorzaken; en
2 – chemicaliën waarvan wordt vermoed dat ze kanker bij mensen veroorzaken.

Niet verdwenen

Hoewel ze zijn geclassificeerd als bekend of waarvan wordt aangenomen dat ze kanker veroorzaken bij de mens, zijn chemicaliën zoals benzeen, cadmium, kobalt, tricholorethyleen, formaldehyde en zeswaardig chroom in verschillende verschijningsvormen zijn nog steeds op de markt of worden gebruikt op Europese werkplekken.

Indirecte blootstelling

Naast directe blootstelling aan de chemische stof zelf, kunnen bepaalde processen mensen ook blootstellen aan kankerverwekkende stoffen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij het inademen van fijnstof van hardhout bij zagerijen of het inademen van dampen van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) van asfaltwegen bij wegenwerken .

Wat doen de EU en ECHA?

ECHA verstrekt informatie aan besluitvormers, zodat ze actie kunnen ondernemen om chemicaliën die kanker kunnen veroorzaken van de markt te verwijderen of om het gebruik ervan te beheersen. Het Agentschap draagt ook bij aan de bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu tegen chemicaliën die kankerverwekkend, mutageen of reproductietoxisch zijn (carcinogenic, mutagenic or toxic to reproduction oftewel CMR) via verschillende wetgevingsprocessen.

Dossierevaluatie onder REACH

ECHA controleert of bedrijven de door REACH vereiste informatie indienen wanneer ze hun chemicaliën registreren om toegang te krijgen tot de EU-markt. Deze informatie wordt gebruikt om te bepalen of een chemische stof schadelijk kan zijn voor de menselijke gezondheid of het milieu. Het helpt besluitvormers om de mogelijke risico’s te beheersen.

Zeer zorgwekkende stoffen (SVHC’s) onder REACH

CMR’s zijn SVHC’s die geleidelijk moeten worden vervangen door minder schadelijke alternatieven of technologieën. De lidstaten en ECHA zijn, op verzoek van de Commissie, verantwoordelijk voor het voorstellen van chemische stoffen die moeten worden geïdentificeerd als SVHC’s.

102 verdachte stoffen

In oktober 2020 bevatte de kandidaatslijst van SVHC’s in totaal 209 stoffen waarvan 102 vermoedelijk kankerverwekkend, mutageen of beide zijn. Uit deze lijst selecteert de Commissie chemicaliën die op de autorisatielijst worden geplaatst.

Geharmoniseerde classificatie en etikettering

CMR’s zouden in de hele EU een geharmoniseerde indeling en etikettering (CLP) moeten hebben. Dit betekent dat bedrijven die de stoffen op de EU-markt brengen, ze op dezelfde manier moeten classificeren en labelen om een hoog beschermingsniveau voor mensen te garanderen. Dit geldt evenzeer voor mengsels die deze stoffen bevatten.

Wat is verboden en toegestaan?

Chemische stoffen die in de hele EU zijn geclassificeerd als kankerverwekkend (categorie 1A en 1B) mogen niet aan consumenten worden verkocht. Maar mengsels die deze chemicaliën bevatten, kunnen nog steeds aan consumenten worden verkocht. Zolang hun concentratie in het mengsel onder bepaalde limieten blijft.

In september 2020 hadden 1 191 chemische stoffen een geharmoniseerde indeling en etikettering voor kankerverwekkendheid of mutageniteit.

REACH-autorisatie

Bedrijven moeten een autorisatie aanvragen als ze kankerverwekkende stoffen en andere SVHC’s willen blijven gebruiken die zijn toegevoegd aan de autorisatielijst. De autorisatie kan alleen door de Commissie worden verleend als de voordelen van voortgezet gebruik groter zijn dan de overige risico’s en er geen geschikte alternatieven beschikbaar zijn voor de aanvrager.

Welke stoffen hebben toestemming nodig?

De volgende kankerverwekkende stoffen hebben toestemming nodig voordat ze kunnen worden gebruikt:

Zeswaardig chroom, waaronder veel van zijn verbindingen;
Loodchromaat pigmenten;
Diarseentrioxide en arseenzuur;
Trichloorethyleen;
1,2-dichloorethaan (EDC);
MOCA;
Technische MDA; en
Koolteerpek, hoge temperatuur (omdat ze polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) bevatten).

Risico op 3000 werkplekken verminderd

Vanwege de autorisatieverplichting voor deze stoffen wordt geschat dat ongeveer 3000 werkplekken in de EU de risico’s voor werknemers hebben verminderd, hetzij door insluiting, hetzij door de chemicaliën te vervangen door veiliger alternatieven.

REACH-beperkingen

Chemische stoffen die kanker veroorzaken, zijn in de EU op zichzelf verboden als stoffen en worden beperkt in mengsels die bedoeld zijn voor gebruik door de consument. Zodra een chemische stof een geharmoniseerde classificatie krijgt als bekend of vermoed kankerverwekkend, voegt de Europese Commissie deze toe aan de lijst met REACH-beperkingen via een versnelde beperkingsprocedure. De procedure stelt de Commissie ook in staat kankerverwekkende stoffen in voorwerpen aan te pakken. Een voorbeeld hiervan is de beperking van 33 CMR’s in kleding, textiel en schoeisel, die sinds november 2020 van toepassing is.

Verschillende beoordelende instanties

Bovendien kunnen alle soorten CMR’s worden beperkt via het normale REACH-beperkingsproces. Dat omvat een beoordeling van de risico’s door het Comité risicobeoordeling (RAC) van ECHA en van de gevolgen voor de samenleving door het Comité voor sociaaleconomische analyse (SEAC).

Beperkingen kankerverwekkende chemicaliën

Er zijn al beperkingen voor kankerverwekkende chemicaliën onder REACH, waaronder:

Sinds januari 2010 zijn acht PAK’s beperkt in artikelen van rubber en kunststof, zoals sportartikelen, huishoudelijke artikelen, kleding en schoeisel; en
1,4-dichloorbenzeen beperkt in toiletverfrissers sinds juni 2015.

Voorstellen voor nieuwe beperkingen

Bovendien worden er verschillende beperkingen verwerkt. ECHA, Denemarken, Italië en Noorwegen hebben voorgesteld om meer dan 4 000 gevaarlijke stoffen te beperken. Daaronder CMR’sdie in tatoeage-inkten en permanente make-up worden gebruikt. De EU-lidstaten steunden het beperkingsvoorstel, dat momenteel wordt onderzocht door het Europees Parlement en de Raad. De Commissie zal de beperking naar verwachting eind 2020 goedkeuren.

Kunstgrasvelden en speeltuinen

Het voorstel van Nederland om acht polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) te beperken in rubberkorrels die bijvoorbeeld worden gebruikt op kunstgrasvelden en speeltuinen, wordt ook door de lidstaten in de Commissie besproken. Het doel van deze beperking is ervoor te zorgen dat het kankerrisico door PAK-blootstelling laag blijft voor degenen die in contact komen (door inademen of aanraken) met de korrels en mulch. Dit omvat voetballers en kinderen die spelen op de velden of speelplaatsen en arbeiders die de oppervlakken installeren en onderhouden.

Verdere beperkingsvoorstellen

De voorstellen van ECHA om vijf kobaltzouten en formaldehyde en formaldehyde-releasers in consumentenartikelen te beperken, zijn beoordeeld door RAC en SEAC en de voorstellen zijn samen met de adviezen van het comité naar de Commissie gestuurd voor besluitvorming.

Beroepsmatige blootstellingslimieten (OEL’s)

OEL’s worden ingevoerd voor carcinogene en mutagene agentia om de gezondheid van werknemers in de EU te beschermen. OEL’s zijn voornamelijk bedoeld om te voorkomen dat werknemers chemicaliën inademen. Geschat wordt dat OEL’s de komende 50 jaar de levens van meer dan 100.000 werknemers kunnen redden.

Adviezen over OEL’s

Het RAC heeft de Commissie sinds 2019 wetenschappelijke adviezen over OEL’s verstrekt. In juni 2020 heeft het advies uitgebracht over lood en loodverbindingen en over diisocyanaten.

Grenswaarden vijf kankerverwekkende stoffen

RAC ontwikkelde al in 2017 wetenschappelijke beoordelingen van de grenswaarden voor de vijf volgende kankerverwekkende stoffen in een proefproject op verzoek van de Commissie:

4,4′-methyleen-bis- [2-chlooraniline] (MOCA);
arseenzuur en zijn anorganische zouten;
benzeen;
nikkel en zijn verbindingen; en
acrylonitril.

Aangezien ECHA al had gewerkt aan de autorisatieaanvragen van MOCA en arseenzuur, kon het snel de relevante grenswaarden voorstellen.

Groeperingsaanpak

Om zorgwekkende stoffen (waaronder CMR’s) sneller te identificeren, is ECHA begonnen met het onderzoeken van chemische stoffen in groepen, in plaats van te kijken naar afzonderlijke stoffen. Deze aanpak zal naar verwachting het risicobeheer van chemische stoffen versnellen en betreurenswaardige vervanging helpen voorkomen.

ECHA-database over chemicaliën

ECHA onderhoudt ook de grootste database over chemicaliën ter wereld. De mogelijke zorgwekkende eigenschappen – bijvoorbeeld als het CMR’s zijn – worden voor elke chemische stof in de database vermeld.

Verwant

Bron: ECHA
Lees ook: Bezuinigingen op begroting geen belemmering voor EU-toezichthouder Green Deal

Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!