Chemische strategie voor duurzaamheid

De ‘juiste’ chemie

Chemische stoffen zijn de bouwstenen van de goederen die we gebruiken en voor hightechmaterialen die nodig zijn voor een circulaire en klimaatneutrale economie. De productie van chemicaliën is echter ook een energie- en CO2-intensieve industriële sector. Een verschuiving naar chemicaliën en productietechnologieën die minder energie vergen, zal de emissies beperken. De Green Deal heeft kortom de ‘juiste’ chemie nodig.

De rol van ECHA

Als gespecialiseerd agentschap van de EU draagt het ECHA bij aan de strategie met zijn wetenschappelijke en regelgevende deskundigheid, databanken, digitale instrumenten, netwerken en praktische ervaring met de regulering van chemische stoffen.

De verbintenis

ECHA’s eigen Europese Green Deal-verbintenis bestaat erin zijn milieucertificering uit te breiden met het milieubeheer- en milieuauditsysteem EMAS van de EU. OOk heeft het agentschap beloofd om tegen 2030 klimaatneutraal te zijn.

Belangrijkste maatregelen

De strategie van de Commissie omvat een actieplan om:

• De schadelijkste chemische stoffen in consumentenproducten te verbieden danwel alleen toe te staan wanneer het gebruik ervan essentieel is.
• Bij de beoordeling van chemische risico’s aandacht te besteden aan het cocktaileffect van chemische stoffen.
• Perfluoralkyl- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) in de EU geleidelijk te verbieden, tenzij het gebruik ervan essentieel is.
• Investeringen en innovatiecapaciteit voor de productie en het gebruik van chemische stoffen die gedurende hun hele levenscyclus veilig en duurzaam van opzet zijn, stimuleren.
• Bevordering van de voorziening en duurzaamheid van kritieke chemische stoffen in de EU.
• Een eenvoudiger “één stof, één beoordeling”-proces voor de beoordeling van de risico’s en gevaren van chemische stoffen tot stand brengen.
• wereldwijd een voortrekkersrol spelen door strenge normen voor chemische veiligheid te bepleiten en te bevorderen en geen chemische stoffen uit te voeren die in de EU verboden zijn.

Praktische bijdrage van ECHA

De Commissie heeft het ECHA gevraagd een actieve rol te spelen op de volgende werkterreinen

• Ontwikkeling van criteria voor chemische stoffen die veilig en duurzaam van ontwerp zijn.
• Nagaan hoe beoordelingsfactoren voor mengsels in REACH kunnen worden ingevoerd.
• Invoering van een ‘één stof, één beoordeling’-principe om de gevaren- en risicobeoordeling in alle wetgeving inzake chemische stoffen te coördineren.
• Ontwikkeling van een kader voor indicatoren voor chemische stoffen als onderdeel van het monitoringkader van het Actieprogramma voor milieu en duurzame ontwikkeling.
• Verbetering van de handhaving van de wetgeving inzake chemische stoffen.
• Ontwikkeling van een strategische onderzoeks- en innovatieagenda voor chemische stoffen.
• Ontwikkeling van biomonitoring voor mens en milieu in de gehele EU in het kader van het Partnerschap voor de beoordeling van risico’s van chemische stoffen (PARC).
• Het opzetten van een EU-systeem voor vroegtijdige waarschuwing en maatregelen voor chemische stoffen.

Wetenschappelijke en technische ondersteuning

Daarnaast zal ECHA wetenschappelijke en technische ondersteuning bieden voor de effectbeoordeling van de geplande herzieningen van REACH en CLP.

REACH-herziening

ECHA zal de wijziging van de REACH-informatievereisten voor stoffen met kritische gevaarseigenschappen ondersteunen. Het Agentschap is ook betrokken bij de voorbereidende werkzaamheden voor de uitbreiding van de registratieplicht tot bepaalde polymeren, die momenteel niet hoeven te worden geregistreerd in het kader van REACH.

Lidmaatschap stuurgroepen

Het Agentschap is lid van stuurgroepen voor studies en beoordelingen inzake:

• informatie over volumes, gebruik, blootstelling/emissies en ecologische voetafdruk in REACH-registraties;
• afgeleide minimale effectniveaus (DMEL’s) voor bepaalde stoffen; en
• de invoering van een beoordelingsfactor voor mengsels.

Ter verbetering beoordeling chemische stoffen

Om de beoordeling van chemische stoffen te verbeteren, verstrekt ECHA de Commissie informatie verstrekken over de werking van de dossier- en stoffenbeoordeling, met voorstellen om de twee processen verder te ontwikkelen.

Ontwikkeling generieke aanpak risicobeheer

Om de generieke aanpak van risicobeheer te ontwikkelen, verzamelt ECHA informatie over het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen. Voorts zal het de Commissie ondersteunen bij de ontwikkeling van opties voor de hervorming van vergunningen en beperkingen. Ook draagt het Agentschap bij tot de ontwikkeling van criteria voor essentiële toepassingen van stoffen.

Stappenplan voor beperkingen

Totdat de generieke aanpak van risicobeheer is ingevoerd en van toepassing is in REACH, ondersteunt ECHA de ontwikkeling van criteria voor het prioriteren van stoffen en groepen van stoffen middels het opstellen van een stappenplan voor beperkingen.

Herziening van CLP

ECHA zal de Commissie bijstaan bij de herziening en ontwikkeling van nieuwe gevarencriteria in het kader van de CLP-verordening voor:

• persistente, mobiele en toxische (PMT) en zeer persistente en zeer mobiele stoffen (vPvM);
• terrestrische organismen;
• immunotoxiciteit en ontwikkelingsneurotoxiciteit
• hormoonontregelaars; en
• persistente, bioaccumulerende en toxische (PBT) en zeer persistente, zeer bioaccumulerende stoffen (vPvB).

Evaluatie informatie op opstellen stoffenlijst

Het Agentschap evalueert de informatie waarover het beschikt om te bepalen welke stoffen in aanmerking komen voor de nieuwe en verdere gevarenklassen of -criteria. Waar mogelijk stelt het ook een lijst van deze stoffen op.

Foto: anncapictures via Pixabay

Bron: ECHA
Lees ook: Publicatie 16e technische aanpassing van de CLP-verordening

Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!