Waarom ‘forever chemicals’ belangrijk zijn en waarom u dat ook zou moeten vinden – PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) worden sinds de jaren veertig van de vorige eeuw gebruikt in consumentenproducten. Ze zijn buitengewoon persistent en hopen zich op in het milieu; sommige ervan ook in ons lichaam. Daarom worden ze ‘forever chemicals’ (eeuwige chemische stoffen) genoemd. Tests wijzen erop dat sommige van deze stoffen ernstige gevolgen voor de gezondheid hebben, zoals kanker en leverschade. Het goede nieuws is dat de EU actie onderneemt om het gebruik ervan terug te dringen.
Het probleem is dat verschillende PFAS in verband worden gebracht met ernstige gezondheidsproblemen en dat ze niet in het milieu worden afgebroken, maar overal waar ze worden gebruikt levensmiddelen, diervoeders en drinkwater verontreinigen. Er bestaan veel van deze stoffen – in de Global Database van de OESO zijn meer dan 4700 stoffen als PFAS opgenomen – en hun gemeenschappelijke eigenschap is dat ze allemaal een zeer hoge persistentie hebben. Zelfs als we ze vanaf morgen niet meer zouden produceren, zouden we ze nog steeds generaties lang tegenkomen, aangezien er geen andere chemische stoffen zijn die zo lang in het milieu achterblijven als PFAS. Daarom worden PFAS vaak ‘forever chemicals’ genoemd.
Waar worden PFAS aangetroffen?
Zoals vermeld, worden PFAS in veel verschillende producten gebruikt waar ze uiteenlopende nuttige eigenschappen kunnen toevoegen, bijvoorbeeld in regenkleding om olie en water af te stoten. Maar ook in blusschuim en brandbeschermende kleding, antiaanbaklagen voor pannen, levensmiddelenverpakkingen zoals zakken voor magnetronpopcorn en verschillende fastfoodverpakkingen, cosmetische producten, meubelstoffen, oppervlaktebehandelingen voor andere textielsoorten en tapijten, verven, chroomlagen, folie die wordt toegepast op zonnepanelen, bouwmaterialen zoals coatings voor metalen en tegels – om er enkele te noemen.
Hoe beïnvloedt PFAS uw gezondheid?
Het wijdverbreide gebruik van PFAS heeft al ernstige gevolgen voor het milieu. Uit onderzoek is gebleken dat het drinkwater en de bodem in Europa en de VS met PFAS zijn besmet. Ook zijn er een aantal PFAS aangetroffen in het bloed van bijna alle geteste Amerikaanse burgers. PFAS zijn niet nieuw: ze worden al sinds de jaren veertig van de vorige eeuw gebruikt. Aangezien ze niet worden afgebroken, hebben ze alle tijd gehad om zich op te hopen in het milieu en in sommige mensen en dieren. De gezondheidsproblemen zijn ernstig. Tests hebben uitgewezen dat sommige PFAS effecten veroorzaken als een verhoogd cholesterolgehalte, een verzwakt immuunsysteem, nier- en teelbalkanker en leverschade.
Hoe kunt u PFAS vermijden?
Het valt duidelijk niet mee om PFAS volledig te vermijden aangezien het gebruik van de stoffen zo wijdverbreid is. U kunt via voedsel, drinkwater, kleding, cosmetica en veel van de overige bovengenoemde producten aan PFAS worden blootgesteld. Toch zijn er enkele dingen die u kunt doen om uw blootstelling te verminderen. U kunt bijvoorbeeld producten met een milieukeurmerk kopen of producten waarop rechtstreeks staat aangegeven dat ze geen PFAS bevatten.
Wat doet de EU eraan?
De productie en het gebruik van sommige PFAS zijn al beperkt als onderdeel van de EU-wetgeving inzake chemische stoffen. Verschillende EU-lidstaten hebben verdere beperkingen voorgesteld voor geperfluoreerde carbonzuren die als PFAS worden aangemerkt. De wetenschappelijke comités van ECHA zijn het eens met deze voorstellen en ondersteunen de beperking.
Verder voeren ECHA en de Europese Commissie onderzoeken uit met betrekking tot PFAS die worden gebruikt in blusschuim en textiel.
Kandidaatslijst Zeer Zorgwekkende Stoffen
De kandidaatslijst van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) van Reach bevat ook verschillende stoffen die als PFAS zijn opgenomen. De kandidaatslijst is de eerste stap naar het beheer van stoffen in het kader van de Reach-autorisatieprocedure. De lijst leidt er ook toe dat veel bedrijven op zoek gaan naar veiliger vervangingsmiddelen voor de stoffen die in de lijst zijn opgenomen. Verschillende andere PFAS worden onderworpen aan verdere beoordeling en potentieproeven.
Gebruik van perfluoroctaansulfonzuur
Het gebruik van perfluoroctaansulfonzuur en de derivaten ervan (PFOS) en andere stoffen die als PFAS zijn ingedeeld, wordt al door de EU beperkt. Verschillende EU-lidstaten en Noorwegen hebben voorgesteld het gebruik van verschillende andere PFAS-stoffen te beperken.
Beoordeling in groepen
De databanken van ECHA bevatten meer dan 2000 individuele PFAS die in de EU in de handel zijn. Vanwege het grote aantal PFAS beoordeelt ECHA deze stoffen sinds 2014 in groepen in plaats van één voor één om het proces te versnellen.
Bron: ECHA
Lees ook: Verlenging deadline evaluatie REACH-dossiercontroles
Trackbacks/Pingbacks