ECHA is sleutel voor EU Green Deal, maar financiering werpt schaduw vooruit

Het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) en de betrokken industrie, zijn belangrijke actoren voor de Green Deal van de EU om te slagen. Hierdoor neemt de werklast van het agentschap toe, maar EU-begrotingsmedewerkers moeten de regulator dienovereenkomstig financieren, aldus de uitvoerend ECHA directeur Bjorn Hansen.

 
Hansen blijft zich zorgen maken over het lot van ECHA. Gezien het feit dat de huidige voorstellen in de tabel voor het meerjarig financieel kader (MMF) 2021-2027 – die de EU overigens nog moet goedkeuren – uitgavenbesparingen voorzien van ongeveer 2% per jaar.

Het volgende MMF is echter ook afhankelijk van de vorm die de Brexit aanneemt en of het VK deel blijft uitmaken van – of banden heeft met – EU-agentschappen zoals ECHA. In dat geval blijft het VK financiële bijdragen leveren.

Hobbels op de weg

Reagerend op Eurostat-statistieken die vorige maand werden gepubliceerd en die aantoonden dat de industriële productie van gevaarlijke chemicaliën sinds 2004 grotendeels stabiel is gebleven, valt het samen met de oprichting van ECHA en de implementatie van Reach, gaf Hansen toe dat het bureau de snelle evolutie van de chemische industrie met substitutie van stoffen voor minder gevaarlijke varianten had gemist.
In een decennium dat zich concentreert op het milieu en het idee van een circulaire economie, zal het bereiken van een revisie van productiemethoden 50 jaar duren. Dit als gevolg van de grote hoeveelheid werk die moet worden gedaan om weg te stappen van ruwe olie of biomassa op basis van grondstoffen. Aldus Hansen

Kosten grootste zorg

Maar op de korte termijn is de grootste zorg van Hansen de financiering van ECHA en hoe de steeds toenemende taken die aan de toezichthouder worden toegewezen de druk zullen verhogen. Denk bijvoorbeeld alleen al aan de controlerende rol bij de productie van chemicaliën in de EU met 27 landen.
Als de huidige voorstellen voor een verlaging van 2% per jaar zouden worden goedgekeurd, kan de ECHA volgens Hansen geen sleutelrol spelen in de richting van een groenere economie. ‘Ik maak me nog steeds zorgen om het budget. Sommige netto-donorlanden aarzelen om hun bijdragen te verhogen, en het is nog steeds onduidelijk of het VK na Brexit zal blijven bijdragen. Deze onzekerheden zijn er en ze zullen invloed hebben op het bureau. Een ​​kostenbesparende periode voor de ECHA lijkt een onoverkomenlijk lot. Ondanks de toenemende vraag naar ons met betrekking tot de nieuwe prioriteiten van de Commissie op milieugebied. De combinatie van de Green Deal eisen met een 2% budgetverlaging per jaar past niet helemaal.’

De noodzaak van goede financiering

In 2020 heeft ECHA een budget van bijna € 116 miljoen waarmee de salarissen kunnen worden behaald van ongeveer 600 werknemers, van wie 561 statutair personeel. Hansen: ‘ECHA wordt gerespecteerd en het is mijn taak om ervoor te zorgen dat de Commissie en de lidstaten de noodzaak van goede financiering inzien. Anders is het mijn taak om ervoor te zorgen dat we niet worden belast met werk waarvoor we geen personeel hebben.

Het Brexit raadsel

Het VK verliet officieel de EU op 31 januari. Maar tijdens de overgangsperiode tot 31 december 2020 blijft alles ongewijzigd. Daarna pas wordt mogelijk de – nog te sluiten – handelsdeal tussen het VK en de EU27 van kracht. Dan wordt pas met zekerheid duidelijk of het VK ook na die tijd nog steeds bijdraagt ​​aan de EU-begroting en dus aan die van ECHA. Er kan echter in juni al enige duidelijkheid komen over de financiering van ECHA. Wanneer het VK de hoofdlijnen van een handelsovereenkomst moet schetsen of om een ​​verlenging van de onderhandelingen vraagt die volgens velen veel langer dan 11 maanden duren. In het geval het VK dan besluit dat het blijvend bijdraagt aan de financiering van sommige EU-agentschappen, zijn de vooruitzichten van ECHA iets rooskleuriger.

De regulering van Reach favoriet

De handelsgroepen van chemische stoffen in het VK en de EU – CIA (Chemical Industries Association) en Cefic (the European Chemical Industry Councel) – hebben verklaard dat ze voorstander zijn van aanpassing van de regelgeving na Brexit. Maar het lidmaatschap van agentschappen zoals ECHA zou ook betekenen dat het VK voldoet aan bepaalde EU-regelgeving. En dat is nu juist wat de voorstanders van Brexit niet willen. Hansen: ‘Het is aan het VK en de onderhandelingen met de EU om te beslissen welk reguleringssysteem het VK na de overgangsfase voor chemicaliën zal hebben. We hebben vernomen dat internationale bedrijven Reach willen gebruiken als hun interne standaard om een consistent hoog niveau van bescherming te implementeren. In plaats van verschillende normen te handhaven onder het mom van “geld besparen`.’ Volgens de Britse CIA hebben bedrijven in het land de afgelopen 10 jaar ongeveer £ 500 miljoen besteed aan de implementatie van Reach.

Veilige productie chemicaliën

In januari publiceerde Eurostat een overzicht van de productie van industriële chemicaliën in de EU sinds 2004. Hieruit blijkt dat de productie van chemicaliën die gevaarlijk kunnen zijn voor het milieu of de menselijke gezondheid in de periode 2004-2018 vrijwel stabiel is gebleven.
Die periode viel overigens samen met de implementatie van Reach in 2007 en de oprichting van ECHA. Met als belangrijkste taak ervoor te zorgen dat chemicaliën op een veiligere manier worden geproduceerd.

Vervanging werkt

Hansen citeerde het voor de hand liggende ‘alle chemicaliën zijn gevaarlijk’ om te zeggen dat deze cijfers een belangrijk aspect misten van de manier waarop zeer gevaarlijke chemicaliën door het afgelopen decennium door minder gevaarlijke stoffen. ECHA werkt zijn lijsten van zeer zorgwekkende stoffen (zzs) waarop gebruiksbeperkingen kunnen worden toegepast regelmatig bij. Het is door die vervanging dat Hansen denkt dat het werk van ECHA zijn vruchten afwerpt. Het gebruik van minder gevaarlijke chemicaliën in de EU zijn ten goede gekomen van zowel de menselijke gezondheid als het milieu. ‘Ik denk dat het belangrijk is om de cijfers van Eurostat te interpreteren … Zijn de burgers nu veiliger dan voordat Reach bestond? Het antwoord is “ja”. Dat zie je niet direct terug in de statistieken van Eurostat, maar in de output zie je het werk dat ECHA: we produceren meer dan voorheen, maar we doen het op een manier die onze burgers, werknemers en het milieu beter beschermt’, aldus Hansen. ‘Voor mij zeggen deze statistieken niet of de situatie van Reach slecht of goed is. Een groot aantal chemicaliën is nog steeds gevaarlijk en we werken er hard aan om de meest gevaarlijke te vervangen door andere, minder gevaarlijk stoffen. En het bewijs van die vervanging hebben we.’

Veilige productie chemicaliën

De implementatie van Reach heeft voor bedrijven echter ook kosten met zich meegebracht. Aanleiding voor de bewering dat die regelgeving hen concurrentienadeel oplevert ten opzichte van andere grote producenten zoals China of de VS. Maar volgens Hansen compenseerden de voordelen van Reach de nadelen. De productie in de hele EU mogelijk is welsiwaar afgenomen sinds de implementatie van Reach, Maar de verordening is niet de beslissende factor geweest voor wat de industrie ‘koolstoflekkage’ is gaan noemen. Hansen: ‘De kosten van Reach zijn niet de oorzaak van de-lokalisatie. In het laatste Reach-review hebben we heel wat inspanningen geleverd om gevallen te vinden van bedrijven waarvoor de Reach-kosten de belangrijkste reden waren om de EU te verlaten. Die konden we niet vinden.’ … ‘Dat betekent niet dat ze niet bestaan, maar ze zijn gewoon moeilijk te vinden. Waarbij ik overigens niet uitsluit dat voor sommige kleine en middelgrote ondernemingen de Reach-kosten onevenredig hoog zijn.´ Volgens Hansen zijn de belangrijkste redenen voor bedrijven om naar andere rechtsgebieden te verhuizen belasting of arbeidskosten zij. Niet milieuregels.

CO2 neutraliteit

De EU is van plan een groene industriële strategie in te voeren waarbij de EU tegen 2050 CO2 neutraal zal zijn. Geheel volgens de Green Deal die door de nieuwe Europese Commissie is geschetst. Volgens het plan van de nieuwe voorzitter Ursula von der Leyen van de Commissie zal de EU-industrie moeten overgaan van grondstoffen voor fossiele brandstoffen naar duurzamere grondstoffen. Een belangrijk aspect waar de chemische industrie centraal zal staan.

Praktisch opportunisme

In een economie met een bijna totale afhankelijkheid van fossiele brandstoffen valt de uitdaging van het bewaken van een meer circulaire economie onder agentschappen zoals ECHA. volgens Hansen maakt dat aspect een goede financiering voor de regulator een prioriteit maakt. Of bedrijven nu echt overtuigd zijn van de veranderingen die de nieuwe Commissie snel wil doorvoeren duft Hansen niet met zekerheid te zeggen. Hij denkt dat sommigen van hen hierdoor de noodzaak en gelegenheid zien om productiemethoden te veranderen.

Productie chemicaliën centraal voor Green Deal

Hij complimenteert de industrie met wat hij beschouwt als echte vooruitgang in nieuwe technologieën die het gezicht van de productie kunnen veranderen. En hij benadrukt hoe recycling van chemicaliën op de onderzoeksagenda van veel producenten staat of hoe afvalgebruik voor de productie van materialen is begonnen, inclusief de productie van CO2. ‘Ik zie de Green Deal niet gerealiseerd worden zonder dat chemicaliën daarin centraal staan. Omdat we de wetgeving inzake chemische stoffen implementeren en de wetenschappelijke tak van dat beleid voor onze rekening nemen, speelt ECHA een rol. De natuurlijke neiging van de overheid is om sneller te gaan dan de industrie, maar ik denk dat de chemische industrie de noodzaak van verandering ziet. Bedrijven zien duidelijk de economische noodzaak om af te stappen van het gebruik van ruwe olie of biomassa als bron voor hun chemicaliënproductie en in plaats daarvan over te schakelen op gerecyclede bronnen.’

Groen georiënteerde bedrijven centraal

Hij ziet echter ook dat de weg naar een échte circulaire economie een lang proces is. Als het al ooit wordt bereikt. Zijn idyllische idee van ‘materialen die duizenden keren worden gerecycled’ staat nog mijlen ver af van de huidige realiteit. ‘Het kost ons nog een halve eeuw kan kosten om dáár te komen.’ En hij voegt er eraan toe dat het nodig is om ervoor te zorgen dat bedrijven verantwoording afleggen als ze groenere voorschriften proberen te omzeilen die in de komende decennia zijn geïmplementeerd: ‘Bedrijven die de noodzaak van verandering inzien en erin investeren, krijgen het gemakkelijker.’

Bron: ICIS
Lees ook: Europese Commissie gaat strijd aan met gevaarlijke tatoeage-inkt

Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!